Rozładowany akumulator może przytrafić się każdemu kierowcy i często zdarza się w najmniej oczekiwanym momencie. Nie ma znaczenia, czy jedziesz do pracy, wybierasz się w dłuższą podróż, czy chcesz tylko szybko podskoczyć do sklepu – rozładowana bateria w pojeździe potrafi pokrzyżować wiele planów. Wiedza o tym, jak samodzielnie uruchomić samochód za pomocą kabli rozruchowych, może okazać się nieoceniona. W poniższym artykule wyjaśnię, w jaki sposób bezpiecznie i sprawnie skorzystać z kabli, jakich błędów unikać oraz na co zwrócić szczególną uwagę, aby całe przedsięwzięcie było udane i nie skończyło się kosztownymi uszkodzeniami.

Dlaczego akumulator się rozładowuje?

Przed omówieniem procesu uruchamiania silnika przy pomocy kabli rozruchowych warto wiedzieć, co zazwyczaj prowadzi do rozładowania akumulatora. Jest kilka powszechnych powodów, które mogą spowodować, że pewnego dnia po przekręceniu kluczyka usłyszysz jedynie smętne kliknięcie rozrusznika lub nie usłyszysz absolutnie niczego. Należy do nich między innymi:

• Zbyt długie używanie odbiorników prądu na wyłączonym silniku – przykładem może być słuchanie radia przy unieruchomionym silniku czy pozostawienie włączonych świateł.
• Niska temperatura otoczenia – zimą akumulatory tracą sporo ze swojej pojemności, a rozrusznik potrzebuje wtedy więcej energii do uruchomienia silnika, co może szybko rozładować baterię.
• Zużycie akumulatora – jeśli auto garażujesz na świeżym powietrzu, a bateria jest już stara, ryzyko rozładowania znacznie rośnie.
• Problemy z instalacją elektryczną – wadliwe alternatory czy kable mogą przyczynić się do rozładowywania się akumulatora.
• Rzadkie użytkowanie pojazdu – sporadyczne jazdy i niewielkie przebiegi mogą powodować niedoładowanie baterii, zwłaszcza zimą.

Przeczytaj również: Jak długo ładować akumulator samochodowy prostownikiem? Wielu kierowców robi to źle!

Przygotowanie do użycia kabli rozruchowych

Jeśli pojawiasz się przy pojeździe ze świadomością, że akumulator odmówił współpracy, kable rozruchowe mogą być Twoim wybawcą. Jednak przed rozpoczęciem całej procedury koniecznie upewnij się, że masz do dyspozycji drugi pojazd z akumulatorem w dobrej kondycji (tzw. dawca prądu) i komplet sprawnych kabli. Poniżej kilka ważnych kwestii, o których trzeba pamiętać:

Wybór odpowiednich kabli

Należy używać kabli o odpowiedniej grubości (przekroju). Im większy silnik w Twoim samochodzie, tym większy prąd będzie potrzebny do uruchomienia go. Jeśli kupisz kable zbyt cienkie, mogą się przegrzać lub nie być w stanie przenieść wystarczającej ilości energii. W sklepach motoryzacyjnych warto sprawdzić dane techniczne i wybrać takie o solidnym przekroju, najlepiej powyżej 16 mm².

Ustawienie pojazdów

Zawsze parkuj samochody tak, by kable bez problemu sięgały od jednego akumulatora do drugiego. Upewnij się też, że oba pojazdy są unieruchomione, a silnik i zapłon w samochodzie-dawcy są wyłączone.

Bezpieczeństwo przede wszystkim

Postaw się w bezpiecznym miejscu – najlepiej w oddaleniu od ruchliwej drogi. Włącz światła awaryjne, załóż kamizelkę odblaskową (jeśli jest to wymagane w Twoim kraju) i zadbaj o to, by w najbliższej okolicy nie było źródeł otwartego ognia czy łatwopalnych płynów.

Pamiętaj, że podczas podłączenia kabli może pojawić się iskra. Dlatego zawsze upewniaj się, że pod maską nie wycieka żaden płyn, a otoczenie jest bezpieczne.

Jak prawidłowo uruchomić silnik za pomocą kabli rozruchowych? - krok po kroku

1. Podłącz czerwony kabel do akumulatora rozładowanego pojazdu

Otwórz maskę w obydwu samochodach i znajdź biegun dodatni (+) i ujemny (–) na akumulatorach. Pierwszym krokiem jest zaczepienie czerwonego kabla do bieguna dodatniego rozładowanego akumulatora. Najczęściej biegun dodatni oznaczony jest symbolem „+” i jest zakryty plastikową osłonką w czerwonym kolorze. Upewnij się, że zacisk jest stabilny i dobrze przylega.

2. Podłącz drugą końcówkę czerwonego kabla do dodatniego bieguna w pojeździe-dawcy

Następnie podłącz drugą końcówkę tego samego kabla do dodatniego bieguna sprawnego akumulatora w drugim samochodzie. Tu również znajdziesz symbol „+” i często czerwoną osłonkę. Upewnij się, że czerwony kabel nigdzie nie styka się z metalowymi elementami pod maską, które są uziemione, czyli połączone z masą pojazdu.

3. Podłącz czarny kabel do ujemnego bieguna w samochodzie-dawcy

Teraz przymocuj czarny kabel do bieguna ujemnego (–) w samochodzie z dobrym akumulatorem. Mimo iż można spotkać się z sytuacją, gdzie w akumulatorze-dawcy istnieją specjalne miejsca do podłączenia, większość kierowców mocuje czarny kabel właśnie do bieguna ujemnego. Warto sprawdzić w instrukcji pojazdu, czy nie zaleca się innego sposobu.

4. Przymocuj drugą końcówkę czarnego kabla do masy w rozładowanym pojeździe

Ostatnim etapem jest przyłączenie drugiej końcówki czarnego kabla do odpowiedniego punktu w samochodzie z rozładowanym akumulatorem. Teoretycznie można go przypiąć do bieguna ujemnego baterii, jednak w wielu instrukcjach producentów samochodów zaleca się użycie punktu masowego (tzw. masa silnika lub specjalnie oznaczone mocowanie metalowe), oddalonego od akumulatora. Pozwala to zminimalizować ryzyko wystąpienia iskry bezpośrednio w okolicy akumulatora.

Przeczytaj również: Świece zapłonowe – kiedy należy je wymienić i jak je właściwie dobrać?

Uruchomienie samochodu - o czym należy pamiętać?

Po dokładnym podłączeniu kabli upewnij się, że żaden z przewodów nie leży na wirujących elementach silnika czy nie dotyka ruchomych części. Gdy wszystko jest gotowe:

• Odpal silnik w pojeździe-dawcy - odczekaj chwilę, by zapewnić ładowanie akumulatora rozładowanego pojazdu. Czasem warto zwiększyć nieco obroty do około 1500–2000 obr./min, aby alternator produkował więcej prądu. Nie należy jednak przesadzać, bo zbyt wysokie obroty mogą być szkodliwe.
• Spróbuj uruchomić silnik w pojeździe z rozładowanym akumulatorem - jeśli wszystko zostało dobrze podłączone, silnik powinien zacząć się kręcić i po chwili uruchomić. W razie niepowodzenia można jeszcze chwilę poczekać (ok. 2–3 minuty), by bateria w rozładowanym samochodzie nieco się podładowała, i spróbować ponownie.
• Nie odłączaj kabli natychmiast - gdy rozładowany samochód uruchomi się, pozostaw oba pojazdy z włączonymi silnikami na wolnych obrotach. Warto poczekać co najmniej kilka minut, aby rozruszany przed momentem akumulator nabrał nieco mocy.

Kolejność zdejmowania kabli – unikaj tych błędów

Równie ważne, co kolejność podłączenia, jest prawidłowe odłączenie kabli, by uniknąć zwarcia czy uszkodzenia elementów elektrycznych w autach. Postępuj w odwrotnej kolejności do podłączania:

1. Zacznij od odpięcia czarnego kabla z punktu masowego (lub ujemnego bieguna) w rozładowanym pojeździe.
2. Następnie odłącz czarny kabel z ujemnego bieguna w samochodzie-dawcy.
3. Kolejny krok to usunięcie czerwonego kabla z dodatniego bieguna akumulatora w pojeździe-dawcy.
4. Na samym końcu odłącz czerwony kabel z pojazdu, który był wcześniej rozładowany.

Pamiętaj, by robić to ostrożnie i unikać przypadkowego zetknięcia końcówek przewodów. Jest to szczególnie ważne, gdy w jednym z aut silnik wciąż pracuje, bo potencjalna iskra może prowadzić do niepożądanych konsekwencji.

Najczęstsze błędy podczas odpalania auta na kable

• Odwrotne podłączenie przewodów – niestety zdarza się, że w pośpiechu lub nerwach ktoś zamieni kolejność kabli. To może doprowadzić do poważnych awarii instalacji elektrycznej, więc należy zawsze dwa razy sprawdzić, czy postępujemy właściwie.
• Stosowanie uszkodzonych lub zbyt cienkich kabli – niska jakość przewodów może wywołać przegrzanie, iskrzenie czy nawet pożar.
• Podłączanie do jakichkolwiek elementów ruchomych – jeśli zacisk znajdzie się na metalowym elemencie, który może się poruszać (np. na pasku, rolce), narazimy się na ryzyko uszkodzenia pojazdu i samego kabla.
• Nieprawidłowa kolejność zdejmowania kabli – jak wspomniałem wyżej, istnieje ustalony schemat, którego należy przestrzegać, aby uniknąć zwarcia.
• Brak sprawdzenia stanu akumulatora – czasem akumulator jest już tak zużyty, że żadna ilość prądu nie pomoże go przywrócić do życia. Wtedy pomoc z kablami będzie jedynie tymczasowym rozwiązaniem i wkrótce trzeba będzie wymienić baterię na nową.

Przeczytaj również: „Majonez” pod korkiem oleju – czy to powód do niepokoju?

Co po uruchomieniu samochodu?

Jeśli udało Ci się uruchomić silnik po podłączeniu kabli, nie wyłączaj go natychmiast. Warto przejechać się przez co najmniej 20–30 minut, aby alternator miał możliwość doładowania akumulatora. Możesz też udać się do pobliskiego warsztatu, by mechanik sprawdził napięcie ładowania oraz kondycję baterii. Nie jest to konieczne, jeśli masz pewność, że problem nastąpił jednorazowo (np. przez przypadkowe pozostawienie włączonych świateł). Jeśli jednak często walczysz z rozładowaną baterią, być może konieczne będzie jej wymienienie.

Jak dbać o akumulator na co dzień?

1. Regularna kontrola poziomu elektrolitu (w starszych modelach akumulatorów) – w razie potrzeby uzupełnij go wodą destylowaną.
2. Utrzymywanie klem w czystości – zabrudzone lub zaśniedziałe połączenia z akumulatorem mogą wpływać na wydajność baterii.
3. Okresowe ładowanie akumulatora w garażu przy pomocy prostownika – jeśli wiesz, że samochód będzie mało używany albo czekają go krótkie trasy, doładowanie może przedłużyć żywotność baterii.
4. Odpowiednie dobieranie akumulatora do potrzeb auta – przy zakupie zwróć uwagę na pojemność i prąd rozruchowy zalecany przez producenta pojazdu.
5. Unikanie zbędnego obciążania akumulatora – chociażby przez niedopuszczanie do zbyt długiej pracy radia czy oświetlenia na wyłączonym silniku.

Podsumowanie

Rozładowany akumulator bywa dużym utrapieniem dla kierowców, zwłaszcza w sezonie jesienno-zimowym, gdy temperatura spada, a wymagania wobec baterii rosną. Podstawowa umiejętność posługiwania się kablami rozruchowymi stanowi praktyczne rozwiązanie, które może oszczędzić mnóstwo stresu i nieplanowanych wydatków, zwłaszcza gdy musimy nagle dotrzeć do pracy, lekarza czy na ważne spotkanie. Pamiętaj o kolejności podłączania i odłączania przewodów, zwracaj uwagę na to, żeby bieguny się nie pomyliły, a kable były w dobrym stanie technicznym. Nie zapominaj też o prawidłowym ustawieniu samochodów i zachowaniu bezpiecznej odległości od źródeł ognia lub substancji łatwopalnych. Po uruchomieniu auta pozwól akumulatorowi się doładować, aby móc dalej podróżować bez niespodzianek.

Dbałość o akumulator w codziennej eksploatacji to jeden z elementów, które pomagają uniknąć sytuacji, gdy rano nie możesz odpalić auta. Jeśli jednak spotka Cię taka sytuacja, miej pod ręką zestaw kabli rozruchowych, a cały proces nie potrwa długo i zakończy się sukcesem. Odrobina wiedzy i rozwagi pozwala zaoszczędzić nerwy oraz czas – wystarczy stosować się do kilku prostych zasad opisanych w tym artykule.